Diş çürüğü nedir?

Diş çürükleri koyu veya tebeşir görünümünü andıran opak beyaz renklenmelerle birlikte görülen oyuklar olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde bir hastalık olarak kabul edilen diş çürükleri önlenebilir olmasına karşın dünyada diş çürüğü deneyimi yaşamayan çok az insan bulunmaktadır.

 

Dişler neden çürür?

Ağız ortamında bulunan bakterilerin oluşturduğu bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Söz konusu bu asitler dişlerin mineral dokusunda yıkıma sebep olarak dişin minesinin bozulmasına ve diş çürüğünün başlamasına sebep olmaktadır. Bu işleme müdahale edilip durdurulmadığında ise; diş hekimlerinin kavite dedikleri diş çürükleri meydana gelmektedir.

 

Kimlerde daha çok çürük olur?

Bakteri plağı tarafından oluşturulan ve mine yıkımına sebep olan aside karşı tükürük doğal bir savunma mekanizması oluşturmaktadır. Sıvı tüketimi tükürük üretimi için son derece önemli olduğundan bol miktarda sıvı tüketilmelidir. Özellikle su tüketimi tükürük salgısını arttırdığından dolayı çürük önlemesinde son derece önemlidir. Bunun dışında tükürük salgısını arttıran şekersiz sakızlar diş çürüğünü önlemede diş hekimleri tarafından sıklıkla önerilmektedir.

Vücudun su atılımını artıran ve tükürük salgısının azalmasına sebep olan fazla çay ve kahve tüketiminden kaçınılmalıdır Tükürük akışını ve miktarını azaltan hastalıklar ya da ilaçlar da çürük oluşumunu hızlandırmaktadırlar.

Şekerli ve unlu yiyeceklerin tüketimine dikkat edilmeli bu yiyecekler tüketildikten sonra diş fırçalaması yapılamıyorsa bile ağız temiz su ile çalkalanarak şeker derhal ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Beslenme rejiminde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin oranı çok yüksek bunun yanında kullanma ve içme sularında florür oranı düşük bulunan bireyler ciddi çürük riski altındadır.

 

Diş çürüğü önlenebilir mi?

Evet aşağıdaki kurallara dikkat edildiği takdirde diş çürüklerinin önlenmesi mümkündür.

-Sabah ve akşam günde en az iki defa olmak üzere dişlerin fırçalanması ve bu işlem sırasında diş ipinin düzenli olarak kullanılması gerekmektedir. Yiyecek artıkları en çok dişlerin çiğneme yüzeylerindeki girintilerde ve dişlerin birbirine değdiği ara yüzeylerde biriktiği için, diş fırçaları küçük başlı seçilmeli, orta derecede sert ya da yumuşak kıllı olmalıdır. Ara yüzeylerde diş arası fırçası ve diş ipi kullanılmalıdır. Diş fırçaları ve ara yüz fırçaları mutlaka belirli aralıklarda değiştirilmelidirler. Fırça kıllarının aşınmamış olması ve bakteri taşımayacak bir şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Asla başkasının diş fırçası kesinlikle kullanılmamalıdır. Fırçalama işlemi sırasında sırasında fluorürlü bir diş macunu ve florürlü gargaralar kullanılarak florürün diş çürüğünü önlemedeki rolünden yararlanılmalıdır

-Şekerli ve asitli yiyecekler olabildiğince az ve ana öğünlerde tüketilmeye çalışılmalı, yemek sonrasında ağız ortamındaki şeker en kısa zamanda fırçalama, yapılamıyorsa ağız çalkalanarak ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Yemek aralarında bir şey yememeye gayret etmek de diş çürüğünü önlemde yardımcı olabilecek diğer bir önlemdir.

Diş hekimine muntazam aralıklarla başvurmak diş çürüğünün önlenmesi veya erken teşhisinde en iyi yoldur.

 

Aşağıdaki durumlarda vakit kaybetmeden diş hekimine başvurmak gerekmektedir:

-Sıcak ve soğuğa duyarlı veya ağrılı dişler

-Tebeşirimsi opak beyaz renkte görünümde olan dişler

-Dişler üzerinde kahverengi, siyah renklenmeler ve oyuklar görüldüğü durumlar

 

Ortodontik tedavi diş çürüğüne sebep olur mu?

Ortodontik tedavi diş çürüğüne sebep olmaz. Ancak tedavi sırasında tüketilen yiyecekler ağız içerisinde bulunan tel ve braketlerin arasında çok fazla birikeceğinden temizleme iyi yapılmaz ise dişlerde çürüme meydana gelecektir. Bunun önlenmesi için hastaların dişlerini 5 dakikadan az olmamak üzere günde en az 3 defa fırçalamaları gerekmektedir.

Diş çürüğü açısından dişlerin arka tarafından uygulanan görünmeyen diş teli veya görünmez diş teli ile yapılan tedaviler daha avantajlıdır. Lingual ortodonti tedavisinde dilin dişin arkasındaki apareyler ile temasına bağlı olarak hem tükürük salgısında bir artış meydana gelmekte, hem de dilin temizleme etkisi ile tel ve braketler arasındaki yiyecek birikimi daha az olmaktadır. Söz konusu bu durum tedavi sırasında çürük oluşumunda bir azalmaya sebep olmaktadır.